Terug naar overzicht

Maandnamen - Goddelijke cijfers en keizers

17 juni 2022

Herkomst maandnamen

Vroeger duurde een jaar tien maanden. En dan werd het winter: zo donker en koud dat iedereen tijdens een naamloze periode in winterslaap ging. Tot een zekere Pompilius het daarvan behoorlijk op zijn heupen kreeg: in 700 voor Christus introduceerde hij … het systeem van de twaalf maanden. En toen gingen de deuren van Absurdistan open. Want de logische volgorde (eerste, tweede, derde) werd plots aan de kant geschoven. Vooral door toedoen van een zootje ongeregeld met goddelijke of keizerlijke allures.

Goden aan de macht 

Spreek over Grieken of Romeinen en je krijgt er gratis een club goden met hun godinnen bij. Die leverden de inspiratie voor de namen van de maanden in de eerste helft van het jaar.

  • Januari bijvoorbeeld verwijst naar Janus, de man met twee gezichten. Want in die maand kijken we vooruit naar het nieuwe jaar en blikken we terug op wat voorbij is.
     
  • Februari komt van mēnsis februārius, Latijn voor ‘de reinigingsmaand’. Oftewel … tijd voor de grote schoonmaak.
     
  • Maart is er ter meerdere eer en glorie van Mars, de Romeinse oorlogsgod. Die begon zijn carrière ooit als patroonheilige van de landbouw en vruchtbaarheid.
     
  • Via dat vruchtbare bruggetje belanden we zo in april, met een mogelijke link naar Aphrodite – de Griekse godin van de liefde. Al kan deze maandnaam ook afgeleid zijn van Aperta, een bijnaam van de Griekse god Apollo. Zeker zijn we niet. Net als april heeft de etymologie zo haar grillen.
     
  • In mei zit een respectvolle knipoog naar de Grieks-Romeinse godin Maia. Die deed alles in de natuur groeien, zo dacht men. De ideale inspiratiebron voor deze lentemaand dus.
     
  • Juni is afgeleid van Juno, de Romeinse beschermgodin van de vrouw, het huwelijk en de geboorte. O ja … ze was ook de zus én vrouw van de oppergod Jupiter. ‘Rare jongens, die Romeinen’, om het met gevleugelde woorden te zeggen. :-)

Moeten er nog keizers zijn?

Omdat de Romeinen hun jaar in maart begonnen, was juli de vijfde maand in de rij – ‘quintilis’ zoals ze toen zeiden. Maar dat was buiten de waard, euh … veldheer en veroveraar Julius Caesar, gerekend. Want hij noemde zijn geboortemaand naar zichzelf. Juli, dus. Veertig jaar later werd Augustus de eerste keizer van het Romeinse Rijk. Als dank voor zijn belangrijke overwinningen in heel Europa kreeg ook hij zijn hoogsteigen maand – tot dan kende iedereen die als sextīlis (de zesde). En om niet onder te doen voor César, gingen ze in februari dagen pikken om juli en augustus even lang te maken. Dat haantjesgedrag ook altijd!

Tellen voor gevorderden 

Na die imagebuilding en personencultus keren we terug naar de logica. Althans, naar de logica van toen het kalenderjaar begon in maart. Want september is afgeleid van het Latijnse ‘septem’: de zevende maand, die nu de negende is. Oktober komt van octo (acht), maar staat vandaag de dag absurd genoeg op de tiende plaats in de maandenlijst. En we gaan door op ons elan: het Latijnse cijfer negen (‘novem’) verwijst via november naar de elfde maand. Terwijl het Latijnse ‘decem’ (tien) in december het jaar rondmaakt. Kan iedereen nog volgen? O wacht … kijk daar! Is dat Janus niet, die daar opnieuw een beetje alle kanten tegelijk aan het uitkijken is? Dan zijn we zo weer bij januari aanbeland.

ElaN spreekt klare taal

Snap je geen jota van al dat gegoochel met goden, keizers en getallen? Dan is het altijd fijn om een cohorte taalgladiatoren aan je zijde te hebben. Zoals die van ElaN bijvoorbeeld. Wij zorgen dat je bij de tijd blijft, in eender welke maand van het jaar. Zo verovert jouw boodschap minstens evenveel volk(eren) als Julius Caesar en Augustus dat destijds deden.

>  Alle wegen leiden naar het taalpantheon van ElaN. Probeer maar! 

ElaN Languages antwoordt altijd gebruiksklaar op uw taalvraag.
Overtuig u van onze taalservice. Of vraag meteen een vrijblijvende offerte.

We zijn verheugd dat PassworD voortaan deel uitmaakt van ElaN Languages. Ontdek nu de voordelen die ElaN Languages u biedt.

password.nl wordt elanlanguages
Open de site

We zijn verheugd dat Translavic voortaan deel uitmaakt van ElaN Languages. Ontdek nu de voordelen die ElaN Languages u biedt.

Translavic word nu Elanlanguages
Open de site