Terug naar overzicht

Hoe de Kerstman ontdooide tot kindervriend

17 december 2020

Kerstman

In december draaien ze overuren bij de luchtverkeersdienst: eerst galoppeert er een vriendelijke grijsaard met zijn paard over de daken. En twintig dagen later zoeft er een goedlachse dikzak met zijn meute opgedreven rendieren door het zwerk. Jahaaa … met je ‘hohoho’: mag je met die methaanuitstotende Rudolphs eigenlijk wel de lage-emissiezone in? En dat is dan alleen nog maar in Nederland. Want net zoals Sinterklaas verschijnt de Kerstman wereldwijd in andere gedaantes – telkens met andere eigenaardigheden. Maar wel overal met dezelfde missie: brave kinderen een geschenkje brengen.

Made in America

De stereotiepe Kerstman-variant met ronde buik en brede grijns is een bedenksel van een zekere Clement Clarke Moore. Overdag was de Amerikaan professor Griekse Literatuur en Bijbelse Studie. Maar na zijn uren pende hij weleens een gedichtje op papier. En in 1823 ging het in zijn ‘The Night Before Christmas’ over Santa Claus, zijn denkbeeldige combinatie tussen ‘onze’ Sinterklaas en de Britse ‘Father Christmas’. Dat rijmpje was een gedroomde voorzet voor illustrator Thomas Nast. Die voegde de rendieren, de werkplaats op de Noordpool en de elfen toe. Et voilà, een nieuwe kindervriend was klaar voor werelddominantie.

België, Nederland en Frankrijk: leve de cumul

De kolonisten namen hun Sinterklaas-verhaal mee over de grote plas, richting Europa.
En zoveel jaren later moet die brave man hier vechten voor zijn voortbestaan. Want de Amerikaanse Kerstman-versie baant zich als een pletwals ook bij ons een weg vanuit de vitrines naar een plekje onder de kerstboom. Maar goed, daar kunnen de brave kinderen alleen maar hun voordeel uit halen. Want voor de meesten komen beide grijsaards langs. Da’s dubbel cashen. Of educatiever verwoord: hoe je het concept van cumuleren al van jongs af aan leert begrijpen. :-)

Finland: van geit tot zwart schaap

De Finse Kerstman staat bij de autoriteiten bekend als Joulupukki. Lastig gevalletje. Hij begon ooit als een gemeen en geitachtig figuur. Via angst en terreur probeerde hij braaf gedrag bij de kinderen af te dwingen. Om de rust te herstellen, kwamen de dorpsbewoners jaarlijks samen om de Joulupukki feestelijk te verjagen. Door de jaren heen verloor deze ‘boeman’ alsmaar meer van zijn geitenmanieren en kreeg hij stap voor stap een make-over naar Amerikaans voorbeeld. En nu loopt ook in Finland tegen het einde van december een gezellige dikkerd rond die cadeautjes uitdeelt zonder de ‘vetzakkerij’ en het geblaat van weleer.

Siberië en IJsland: alleen als ie ijs-en-ijskoud is

Quizvraagje: hoe zeg je ‘grootvader vorst’ in het Siberisch? Inderdaad, Ded Moroz, alias de wrede ijskoning. Na een hartverwarmende transitie smolt hij gelukkig om tot een lieverd. Een goedzak die onrecht bestreed door bijvoorbeeld een onterecht uitgestoten stiefdochter te troosten met diamanten. Van Ded Moroz tot Sugar Daddy, ga er maar aanstaan. In IJsland maken ze het nog bonter. Daar heb je geen Kerstman, wel de Jólasveinar: een dertiental hangjongeren, allemaal nazaten van twee trollen, Grýlar en Leppalúði. Het zootje ongeregeld joeg op stoute kinderen, die ze dan ‘op zijn trols’ opaten. Door de jaren heen zijn die schrokoppen verveld tot slanke en softe Santa’s. Ook hier leggen die voormalige bandieten zich tegenwoordig toe op lekkers in schoenen proppen.

Warme woorden voor het kerstkindeke

Als wij mogen kiezen, dan komt ElaN nog het dichtst in de buurt van het Christkindl – het kerstsymbool in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland. Waarom? Ah simpel, als piepklein engeltje kan het door de sleutelgaten om de mensen op kerstavond cadeautjes te brengen. Net zoals wij via piepkleine internetverbindingen jou verblijden met hartverwarmende taaldelicatessen. En het beste is … wij doen dat het hele jaar door – niet alleen met Kerstmis. :-)

ElaN Languages heeft altijd een passend antwoord op uw taalvraag.
Overtuig u van onze taalservice. Of vraag meteen een vrijblijvende offerte aan.

We zijn verheugd dat PassworD voortaan deel uitmaakt van ElaN Languages. Ontdek nu de voordelen die ElaN Languages u biedt.

password.nl wordt elanlanguages
Open de site

We zijn verheugd dat Translavic voortaan deel uitmaakt van ElaN Languages. Ontdek nu de voordelen die ElaN Languages u biedt.

Translavic word nu Elanlanguages
Open de site